Бабындағы бапкер

Әділбек Баймұқанбетов. Бұл есім күршімдіктерге жақсы таныс. Қол күресі мен гір спортынан әлем, Азия, Қазақстан чемпионаттарында топ жарған саңлақтарды баптаған Әділбек Өмірбекұлы қазір кемел шағында. Мына бір деректерге көз салыңызшы. Спорт саласында қызмет еткен 40 жылында оннан астам әлем, осыншама жасты Азия чемпионаттарында жүлдегер еткен бабындағы бапкер жайлы қалай мақтасақ та орынды. Оның сыртында гір спортынан оннан астам саңлақты ел чемпионы қатарына қосқан.

Жас кезінде Ә.Баймұқанбетов еркін күреспен шұғылданып, спорт шеберлігіне үміткер атанды. Өз салмағында ел біріншілігінде сан мәрте жүлде терді. Ермак қаласындағы дене тәрбиесі техникумында оқып жүрген кезде Павлодар облысының намысын қорғады. Елге оралған соң аудандағы кәсіптік-техникалық училищеге дене тәрбиесінің оқытушысы болып орналасты. Бұл 1982 жыл болатын. Демек 40 жыл бұрын.
Қазір ойлап отырса, Әдекең өмірден өз орнын, спорттан бақытын тапқан сияқты. 40 жылда гір спорты мен қол күресінен баптаған шәкірттері еліміздің көк байраған желбіретіп, елге жеңіспен оралып жүр.
Алғаш келген кезде гір спортын менсінбегендер кездесті. 16, 24, 32 келілік гір тасын екі қолымен алма-кезек көтерген кезде балалардың қызығушылығы байқалды. Албырт жастардың біразы ауыр жаттығуларға шыдай алмай үйірмені тастап, табанды, қайсар жастар қалды. Әділхан Нұрғазин деген шәкірті облыстық спартакиаданың 11 дүркін чемпионы атанды. Ол әлем чемпионатында топ жарған кезде ең бірінші бапкерін құшақтап, алғысын айтты. Амангелді Құсайынов деген шәкірті гір спортынан ауданда бірінші болып спорт шебері атағын иеленді. Бұдан бөлек он шәкірті гір спортынан спорт шебері болып, жерлестерін қуантты.
2007 жылы Нұржан Дүкиев деген шәкірті қол күресінен әлем чемпионы атанған кезде бапкері ерекше қуанышқа бөленді. Оның себебі бар. Нұржан табанды, жаттығу залынан шықпайтын, «қайтсем де әлем чемпионы атанамын» деп ұстазына серт берген. Уәдесінде тұрды.
Заңғар Әшіманов деген шәкірті Ресейдің Суздаль деген қаласында жалауы желбіреген жасөспірімдер арасындағы әлем чемпионатынан жеңіспен оралды. Қазір Заңғар өзімен бірге Күршімдегі балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінде сабақ береді.
Күршімнің қыздары да спорт десе елеңдеп тұрады. Осыдан бірнеше жыл бұрын Назерке Малқайдарова деген қыз Әділбектің қол астында қол күресінен жаттыға бастады. Ерінбейтін, жаттығулардан қалмайтын өжет қыз 2009 жылы Канадада жалауы желбіреген әлем чемпионатынан жеңіспен оралды. Теректі ауылындағы бапкер Бақытхан Мәжиковтің шәкірті Ерназ Нұрахметов айды аспанға шығарып, Токио қаласында өткен әлем чемпионатынан жеңіспен оралды.
– Иә, Күршім ауданында бұқаралық спорт дамып келеді. Біздегі 200-ден астам спорт ғимаратында, спорт залдары, екі стадионда, басқа да спорт алаңдарында қала тұрғындары мен жастар, мектеп оқушылары алаңсыз жаттығады. Барлығы тегін. Ал Әділбек сияқты ағамызбен мақтанамыз. 40 жылда қаншама әлем чемпиондарын тәрбиелеп шығарды. Алдағы уақытта да күршімдіктер спортта биік табыстарға жете беретіні сөзсіз, – дейді аудандық Мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы Сымбат Дүйсенғазин.
Зейнеткер атанса да қатардан қалмай, ауыл спортының өркендеуіне ерекше үлес қосып келе жатқан Әділбек Баймұқанбетов сияқты нар жүгін арқалаған азаматтарға алғыстан басқа не айтамыз?

Оңдасын ЕЛУБАЙ,
«Қазақ спорты» газетінің
Шығыс Қазақстан облысындағы меншікті тілшісі

Күршім ауданы